Коментар за тековните случувања

Портфолио менаџерите во Генерали Инвестментс составија резиме за тековните случувања кои влијаат врз пазарот на капитал и актуелни совети за инвеститорите.

Преглед на моменталните случувања:

Мерките за спречување на ширењето на вирусот продолжуваат да се интензивираат во повеќето земји, како и кај нас, бидејќи бројот на пациенти и смртни случаи нагло се зголемува на глобално ниво. Дозволени се само основни економски активности – функционираат продавниците за храна, компаниите за производство на храна и основните инфраструктурни компании (електрична енергија, вода, телекомуникации, здравство и сл.). Мерките ќе се интензивираат уште неколку недели, бидејќи се очекува епидемијата да го достигне својот врв, а мерките за карантин за спречување на ширењето на вирусот ќе продолжат уште 1 до 2 недели во зависност од периодот на инкубација.

Мерките за спречување на ширењето на COVID-19 имаат сè повеќе негативно влијание врз економската активност. Така, процените за падот на економската активност во САД во 2020 година се движат од -3% до -5%. Германската влада очекува пад на БДП од 5% во 2020 година, за Словенија помеѓу 5% и 10%, веројатно поблиску до 10%. Колку подолго ќе трае карантинот, толку ќе биде посилен падот на економската активност, а земјите ќе мора да донесат побрзи и поефективни мерки за намалување на рецесијата.

Рецесијата веќе не е прашање, туку факт. Ова е причината зошто централните банки и владите преземаат сè повеќе конкретни чекори за ублажување на економската штета. FED оваа недела објави неограничено квантитативно ослободување во форма на откуп на државни обврзници, а во последниве неколку дена купува за 125 милијарди долари на ден, а исто така најави и откуп на преостанатите обврзници. Исто така најави низа активности вредни над 100 милијарди за поддршка на големите и мали бизниси. Веројатно можеме да очекуваме чекори во насока на купување корпоративни обврзници во блиска иднина.

Исто така, во Европа, ЕЦБ и останатите земји презедоа голем број финансиски значајни мерки. Германија, најсилната економија во Европа, во вредност од 700 милијарди евра и конечно се откажа од политиката за балансиран буџет. Притисокот на стопираното производство и штетите кои произлегуваат од тоа едноставно е премногу голем. Повеќето европски земји може да си  дозволат поголеми владини расходи, откако во последните години успеаја значително да го намалат долгот кон БДП.

Влијание врз пазарите на капитал:

Сите преземени мерки се за гасење на огнот. Централните банки и државите се обидуваат да ги ублажат негативните очекувања  и со тоа да ги стабилизираат пазарите кои по циклусот на 11  годишен раст релативно високи вреднувања,  изгубија околу 30% од вредност во рекордно брзо. Како што се појавија проблеми со ликвидноста на пазарот на пари и обврзници, исто така силно се разнишаа и пазарите на државните обврзници. Затоа, првата цел на ФЕД, ЕЦБ и Банката на Јапонија беше да се стабилизира пазарот на пари а потоа пазарот на обврзници. Стабилизацијата на двата пазари е предуслов да започнеме да очекуваме смиреност и на берзите.

Во последниве денови видовме малку посмирени случувања на пазарот на пари и обврзници, што е еден од првите позитивни сигнали од пазарот на капитал во последниов месец. Од друга страна, кај инвеститорите сега се зголемуваат негативните очекувања за падот на БДП, што и покрај стабилизирањето на пазарот на пари, има негативно влијание врз берзите. Иако за коронавирусот, COVID-19 од медицински аспект стануваат работите појасни, влијанието на карантинот врз економската активност во изминативе денови ја покажа големината на кризата. Затоа оваа недела видовме зголемување на активноста на сите влади во поддршка на големите и малите бизниси.

Активностите во земјата донесоа малку помала нестабилност на пазарите на капитал а со тоа и поголем мир. Иако движењата од 3% – 5% се сè уште големи, барем не се на нивото од 10% како пред една недела. Инвеститорите во овој период исто така имаа време да направат подетални анализи на влијанието на одделните компании. Ефектите ќе бидат многу различни, па дури и одредени акции почнаа да се однесуваат поинаку за разлика од почетокот кога сите паѓаа исто. Претпоставките за тоа дали ќе видиме крива во форма V, U или L на пазарите се засилуваат, но останува фактот дека, поради лошата видливост  остануваат само претпоставките. Историјата, од друга страна, нè учи дека обично гледаме V или U; а формата L e исклучок. Затоа можеме да останеме оптимисти.

Многу компании ги повлекоа предвидувањата и очекувањата за 2020 година. Неизвесноста е едноставно премногу голема. Некои, исто така, откажуваат исплати на дивиденда за да ја задржат ликвидноста. Од друга страна, гледаме компании кои не забележуваат големи промени, па дури  предвидуваат и раст на бизнисот (главно од здравствената индустријата  и производите за широка потрошувачка – храна, пијалаци, итн.). Очекувањата за добивка во просек нагло опаднаа, меѓу 20% и 25%, но компаниите сè уште се релативно оптимистички бидејќи очекуваат поврат во втората половина на годината и враќање на загубите веќе во 2021 година.

Совети за инвеститорите:

По падот од 30% на берзата историјата не учи дека е практично прекасно за повлекување во други инвестициски категории. Сега, гледајќи наназад, знаеме дека одлично време за тоа беше во 2019 година и почетокот на 2020 година. Но, на краток рок, можеме да очекуваме големи флуктуации, дури и промени од 10% во еден ден се можни, но веројатноста дека инвеститорот успешно ќе го погодил вистинскиот момент, максимумот или минимумот, е многу мала. Пазарите не учат на потребата да бркаме просек за купување и продажба, што е повеќе резултат на среќа отколку знаење.

Затоа оваа криза нема да промени ништо значајно за инвеститорите со долгорочни гледишта. Со периодични плаќања, тие сега имаат можност да купат акции на добри компании со дисконт т.е. по пониска цена. Има многу непознати во економиите и на пазарот на капитал, но во моментов насоката на движење на пазарот е водена главно од страв. Кога ќе се смири нивото на страв, ќе забележиме позитивен тренд на пазарот.

Централните банки создаваат наплив на пари и ликвидност, за да можат да и се спротивставуваат на претстојната рецесија. Инвеститорот кој денес има 100%  готовина, се чувствува одлично, но во овој момент тој треба да започне да се прашува колкава ќе им биде вредноста во иднина. Минатото ни покажа што ќе се случи кога поплава од ликвидноста ќе удри во базен од мал број на акции и обврзници.

На крајот на краиштата, не се погодени подеднакво сите индустрии и деловни активности. Додека затворените хотели и воздухопловната индустрија се соочуваат со катастрофа, фармацевтската  и прехранбената индустрија работат со полна пареа. Можеби, инвеститорите во рамките на овие компании, каде вреднувањата во оваа криза исто така станаа историски привлечни, може да ја пронајдат својата можност. Сè што е важно е да останеме будни и будно да следиме што се случува, затоа што ќе се јават можности. Како и да е, ние никогаш не треба да заборавиме на диверзификација на инвестициите и нивно прилагодување кон својот профил на вложувач.